Elly van Lent Buiting vertelt over Joop Buiting en zijn levensdoel Tropisch Oosten:
Fotomateriaal John Liebrand en tekst Robbie Wolters 02 december 2019
Joop Buiting en Maria Heveling
Joop Buiting trouwde op dinsdag 20 juni 1950 met Marie Heveling (1925- 1998)van de Rijksweg uit Gaanderen.
Het feest was in zaal Mijnen en het echtpaar ging op B 562 (Kapelweg 1) in Silvolde wonen.
Op de foto staan van links naar rechts de ouders van Maria Heveling, Bruidspaar Joop Buiting & Maria Heveling de oma van Maria Heveling en de ouders van Joop Buiting.
Joop en Maria Buiting kregen vijf kinderen Elly, Jos, Mia, Gerard en Cor.
20 juni 1990 40 jaar getrouwd
De familie Buiting heeft Silvolde met Tropisch Oosten (1952 - 1981) een grote naamsbekendheid gegeven in de Achterhoek. Nu nog kennen veel personen in Silvolde en ver daarbuiten de dierentuin.
De oprichting van Tropisch Oosten
De vader van Elly, Joop Buiting, werkte bij de heer Frans ten Have in de bakkerij aan de Prins Bernhardstraat 13 en daarna op zuivelfabriek “de Eendracht” in Silvolde hij begon daar ’s morgens om 4.00 uur met zijn werkzaamheden tot circa 10.30. Als hobby had hij vogels en organiseerde een vogeltentoonstelling in de zaal van 't Molentje.
Joop Buiting had wat met dieren en was vogelliefhebber.
In 1952 startte hij onder de naam Tropisch Oosten met een volière vol vogels die je tegen betaling kon bezoeken. Hij was bevriend met Th. A. Steentjes van bloemisterij Steentjes, F. ten Have van de bakkerij en B.J. Mijnen van café ’t Molentje. In 1954 ging hij samenwerken met deze drie vrienden. Joop Buiting verzorgde de vogels, Thé Steentjes zorgde voor de aankleding met bloemen en planten, Berend Mijnen verkocht er drankjes, koffie en snoep en Frans ten Have verkocht er soep en koek.
Wanneer Joop alleen verder is gegaan met Tropisch Oosten weet Elly niet precies maar dat moet al in de eerste jaren na de oprichting gebeurd zijn.
Toen de dierentuin begon was Elly 1 jaar. Ze weet zich nog te herinneren dat ze de horlogeketting van opa Theo Buiting op gegeten had toen ze drie jaar was, hoe dat afgelopen is kan ze niet meer vertellen.
Dierenpark
Vogels werden bij de firma Stokkers in Lochem gekocht en de grote dieren kwamen van de firma Man in het Veld uit Apeldoorn.
De papegaaien zaten met een kettinkje vast aan een beugel waarin onderin een houten stok gemonteerd was, Ze zaten bij de ingang van het park en veel kinderen waren er bang voor dat ze gepikt werden. ’s avonds werden ze met de beugel naar het nachthok gebracht. In de winterperiode konden ze vrij rondvliegen in het winter verblijf.
Er werd een groene ara ingeleverd bij Tropisch Oosten, deze ara had altijd op een ijzeren staaf gezeten en zijn poten met de klauwen waren grotendeels afgesleten hij had weinig houvast meer en zat niet met een kettinkje vast. De vogel was heel tam en ging bij de bezoekers op de schouder of aan tafel zitten en floot iedereen na.
Voor de uitbreiding van de dierentuin werd een stuk grond gehuurd van buurman The Tangelder.
Eind jaren vijftig leverde transportbedrijf de Gelderse Tram Wegen een kist af met een paartje jonge bruine beren. Er waren geen voorschriften in die tijd voor het vervoer van dieren, Joop Buiting nam de dieren na aankoop ook gewoon in zijn auto mee naar huis. De beren zijn een keer ontsnapt eentje werd er vlakbij de dierentuin teruggevonden en deze werd weer de kooi in gejaagd. De andere beer was op de Heidedijk gezien en was daar in het bos in een boom geklommen, de buurt werd ingeschakeld en de pony, die ook Elly heette, werd voor de platte wagen van aannemer Toon Lankveld gespannen. Bij buurman Stroet werd een ijzeren kooi opgeladen. Joop Buiting vertrok met de buurmannen naar de Heidedijk, daar vonden ze de beer boven in een boom. De beer was al geruime tijd onderweg en werd met eten in de kooi gelokt. De beer heeft vanaf de Heidendijk tot aan de Kapelweg geschreeuwd en zorgde voor veel bekijks. Op een morgen ging Joop de beren voeren en trof het vrouwtje dood aan. Het mannetje had haar gedeeltelijk opgegeten, er zat een groot gat in de buik van het overleden vrouwtje.
De overgebleven beer heette Tossie en had verder nog een goed leven in Tropisch Oosten. Frans Jansen (Pietje Eigenwijs) noemde de beer Tosti in zijn artikel uit 2003 dat hieronder bijgaat.
Er werd een paartje Russische egels aangeschaft en die werden in een met ijzer beslagen kist afgeleverd. Toen de Russische egels uit de kist kwamen liep er eentje achteruit in de aanval, de egel strandde tegen een houten schutting en stak zo door de planken met de stekels.
Joop Buiting kocht een paartje antilopen, de antilopen zijn hooguit vijf minuten in Tropisch Oosten geweest. Nadat de antilopen in hun verblijf waren gezet namen ze een aanloop en sprongen over de omheining, het leek wel of ze door de lucht vlogen. De familie Buiting heeft de antilopen nooit meer teruggezien.
Tropisch Oosten was ook eigenaar van een paartje struisvogels, het mannetje maakte een gat en het vrouwtje legde er circa twintig eieren in en dan zat haar werk erop. Het mannetje moest de eieren uitbroeden, dat was enkele keren niet gelukt.
Joop had gehoord dat Burgers Zoo een broedmachine had en nam contact op met Antoon van Hooff.
Die kwam naar Tropisch Oosten en schouwde de eieren, hij nam de vruchtbare eieren mee en broedde die in de machine uit. Het waren de eerste in Nederland geboren struisvogels, elf stuks in totaal en teveel voor Tropisch Oosten, er bleven enkele van de uitgebroede struisvogels in Burgers Zoo, enkele in Tropisch Oosten en de rest werd verkocht. De struisvogels waren gevaarlijk in de broedtijd, het mannetje was de gevaarlijkste alleen Joop kon erbij komen.
Kalver Bart ( Bart Berntsen uit de Julianastraat) vertelde altijd spannende verhalen. Hij had eens een geit met een lange baard te verkopen en maakte de kinderen van Buiting wijs dat het een heel bijzondere “Puma sik” was.
De nonnen uit Silvolde verzorgden het kleuteronderwijs en organiseerden schoolreisjes naar Tropisch Oosten voor de kinderen. Moeder Buiting moest Elly wel naar school brengen omdat ze dan met Bart Berntsen (Kalver Bart) mee kon rijden, samen met de andere kinderen naar hun eigen dierentuin. Als de nonnen in de dierentuin waren werden de struisvogels onrustig van de wapperende kleding van de nonnen en sloegen ze op hol. Joop moest ze dan kalmeren.
In de dierentuin waren bavianen en rhesus-apen, die regelmatig een bril van een van de bezoekers afpakten. Joop had eens een onprettige aanvaring met een van de apen. Hij was net het hok binnengegaan toen een aap op zijn arm sprong en hem beet. Joop had een slagaderlijke bloeding en pezen afgescheurd. Later kreeg hij fijt aan het topje van zijn wijsvinger en het topje is afgestorven een gedeelte van die hand is gevoelloos gebleven omdat enkele pezen en zenuwbanen doorgebeten waren. Verder waren er hele kleine doodskopaapjes, die moest je bananen voeren en altijd binnen houden omdat het buiten te koud was voor deze apen.
Elly en broer Jos hadden al vroeg in de gaten dat er best geld was te verdienen met Tropisch Oosten. Ze leenden de pony Ilona van vader en voor een gulden konden de kinderen een rondje rijden op de rug van de pony. Doordat je steeds mee moest lopen was het een vermoeiende bezigheid als het druk was. Om die reden wilden ze broer Gerard pony leren rijden zodat hij mee kon helpen. Bij de eerste les zette Elly Gerard op de pony, de pony stond voor de parkeerplaats en wilde niet in beweging komen, Jos rammelde met de voerbak en de pony rende tussen de geparkeerde auto’s op Jos af en kwam daar zonder Gerard aan. Elly en Jos vertelden Gerard dat het veel eenvoudiger was om pony Ilona voor een karretje te spannen en op die manier was het voor Gerard gemakkelijk om de pony te besturen en passagiers in het karretje mee te nemen. Het vooruitzicht dat je daar geld mee kon verdienen deed Gerard een tweede maal besluiten om een pony rit te maken. Elly legde uit hoe het werkte en Jos rammelde weer met de voerbak, de pony maakte een vliegende start en Gerard lag achterin het ponykarretje. Daarna had hij geen belangstelling meer voor de goedbedoelde ideeën van Elly en Jos die niet meer bijkwamen van het lachen.
Speeltuin
Tijdens de opbouw van het dierenpark werd er ook een speeltuin aangelegd, de speeltoestellen kwamen van andere speeltuinen waar ze overbodig waren. Uit pretpark Hellendoorn kwam een Engelse schommel, een lange ijzeren balk waarop meerdere zitplaatsen waren gemonteerd. Verder een zweefmolen en een ankerschommel waar je met zijn tweeën tegenover elkaar zat en als je hard genoeg schommelde kon je ermee over de kop gaan.
Voor de hoge brug in Ulft was aan de Silvoldse kant een speeltuin, toen deze speeltuin gesloten werd nam Tropisch Oosten de carrousel en de glijbaan over.
Nadat de glijbaan opgebouwd was en goed ingestreken was met kaarsenvet ging Corrie, een broer van Elly met een matje naar boven voor de eerste test. De baan was veel te glad geworden en Corrie vloog met een flinke vaart de heg in onderaan de baan. Met emmers water werd de baan weer stroef gemaakt, maar de baan bleef te gevaarlijk en toen werd de bovenste van de drie etages eraf gehaald.
Als er ’s avonds na sluitingstijd schoongemaakt werd ging Elly als eerste onder de glijbaan harken, tijdens het glijden vielen er muntjes uit de broekzakken en deze vielen door de openingen tussen de planken onder de glijbaan.
Op het kruispunt Berkenlaan – Schoolstraat was kleuterschool het Kwetternest met een speeltuintje, toen het schooltje en de speeltuin opgeheven werden ging een ronde houten draaischijf met daarop vier ijzeren beugels om je vast te houden en twee wip - wappen naar Tropisch Oosten.
Er was een miniatuurtreintje, als je er een dubbeltje ingooide reed die een rondje.
Werkzaamheden
Op de zwart wit foto staan Joop Buiting,
Karel Arnz, Annie Geritsen-Keijser,
Elly v. Lent -Buiting
In de beginjaren was er een kleine ruimte waar je drankjes, koffie en snoep kon kopen. Elly was de oudste en werkte in de kantine en opa Theo zat achter de kassa. Elly nam na de dood van opa op haar zestiende de kassa over, oma overleed toen Elly 5 jaar was.
In 1967 werd er een nieuwe kantine gebouwd en namen de werkzaamheden toe.
Er werden feestjes gegeven om de verjaardag of de verloving te vieren.
Verder was Elly veel aan het werk in het Tropisch Oosten met alle voorkomende werkzaamheden. Er was veel hulp van vrienden en kennissen die als vrijwilliger kwamen werken.
Tropisch Oosten ging in april open met de Paasdagen en was dan open tot kermiszondag in september. In de winter was het park gesloten.
Rond 1970 was er een ruimte bij de ingang waar je parkieten en zebravinken kon kopen.
Juni, juli en augustus werkte Elly full time bij Tropisch Oosten. De rest van het jaar werkte Elly bij slager Hetterscheidt en zij werkte thuis in het dierenpark in de vrije tijd.
De vriendin van Elly was Annie Keyser, zij kwam ook geregeld helpen bij Tropisch Oosten. Ze werkte thuis en was eenvoudig op te roepen als er een bus, met kinderen die op schoolreisje waren, kwam.
Annie Keijser heet nu Annie Gerritsen – Keijser.
Verder was het een echt familiebedrijf, Berend, de broer van Joop (de vader van Jan Buiting, uit de Marktstraat) had naast zijn hobby als houtsnijder veel plezier om in zijn vrije tijd in Tropisch Oosten te werken hij was timmerman en een broer van Joop.
Hij zorgde voor de schuurtjes en hokken.Twee neven Theo en Karel, kinderen van tante Truus, de zuster van vader, waren er regelmatig te vinden.
Het einde van Tropisch Oosten
Midden jaren 70 begon het minder druk te worden in Tropisch Oosten, de grote pretparken kwamen op en het was niet haalbaar om zoveel te investeren in Tropisch Oosten.
1977 was het 25 jarig bestaan van Tropisch Oosten.
De toegangskaartjes voor Tropisch Oosten, die op rollen zaten, werden meegebracht door de heer Steverink als hij van het gemeentehuis in Varsseveld kwam. Dat had te maken met de vermakelijkheidsbelasting die door de gemeente Wisch geheven werd.
Na wat heen en weer geschrijf stemde de gemeente Wisch in met het afschaffen van de vermakelijkheidsbelasting voor Tropisch Oosten. Dat is de enigste subsidie die er ooit ontvangen is.
Joop Buiting kwam op leeftijd en het ging minder met zijn gezondheid, hij was evenals veearts Biemans bestuurslid van rijvereniging Sylawald en op zijn grondstuk werd in 1980 de manege Sylawald gebouwd.
Na de bouw van de manege werd de ingang en de kassa van Tropisch Oosten verplaatst naast de manege.
Elly trouwde in 1975 en heette voortaan Van Lent, het echtpaar bouwde de kantine van Tropisch Oosten om tot een woning en bleef er tot 1983 wonen, daarna werd de woning verkocht aan de familie Tangelder.
Niemand van de kinderen Buiting koos voor verdergaan met Tropisch Oosten, de financiële vooruitzichten waren niet erg aantrekkelijk.
Op 23 maart 1981 werd Tropisch Oosten gesloten de kleine dieren zijn naar Gouden Handen in ’s Heerenberg gegaan en de grote dieren naar Dierenpark Gronau in de buurt van Vreden.
Joop werkte nog in de manege als beheerder waar in de zomer van 1983 een concert van de band Normaal was.
Enkele ansichtkaarten uit Tropisch Oosten.
Zoon Cor is met vrouw en kinderen in het ouderlijk huis blijven wonen.
Tropisch Oosten: artikel uit De Gelderlander van 23 maart 1983.
Tropisch Oosten Aan de Kapelweg, daar waar nu de manege Sylawald staat, lag vroeger het vogel- en dierenpark Tropisch Oosten. Van 1952 tot 1981 runde Joop Buiting er zijn dierentuin. Tropisch Oosten was een begrip in de Achterhoek. Veel Achterhoekers van 25 jaar en ouder zullen zich de dierentuin nog herinneren: de jongeren denken misschien meer aan de speeltuin. Je kon het niet vergelijken met een grote dierentuin zoals in Arnhem en Rhenen. Maar het was wel een knusse en gezellige attractie met een restaurant erbij. Hoe is het bedrijf ontstaan? In een krant van 23 maart 1988 vertelt Buiting het volgende: “We hielden in zaal Mijnen regelmatig een vogeltentoonstelling. Deze trokken zoveel belangstelling dat we mede door de beperkte ruimte naar iets anders uitkeken. Nu heb ik altijd op de Kapelweg gewoond. Een landelijke weg, waar iedere boerderij of ieder huis veel ruimte om zich heen heeft. In mijn tuin werden toen de eerste permanente volières gebouwd. Samen met drie collega’s hebben we het toen Tropisch Oosten gedoopt. De zaak werd ook uitgebreid. Meer vogels, ook de bijzondere soorten , maar ook de grote struisvogels. Nog eerder dan Burgers Dierenpark hadden wij hier zelfgefokte struisvogels Ook hadden we ezels, paarden, herten, bokken, vossen, apen en marmotten. Tevens werd de speeltuin uitgebreid. Het hele gezin en liefhebbers uit de omgeving hielpen mee.” “Mijn taak was de verzorging van het beestenspul en het onderhoud van hun verblijven. Denk niet dat dat een makkie was. Het was dag en nacht werken. Een veelomvattende taak. Dat nam zoveel tijd in beslag, dat ik een voor die tijd zeer modern besluit nam. Ik werkte toen op de Boterfabriek in Silvolde en ben voor halve dagen gaan werken. De rest van de tijd was ik in het dierenpark.” Op de vraag of er nooit problemen zijn geweest, antwoordt Joop Buiting: “Grote problemen, nee. Ik mis alleen het topje van mijn wijsvinger en een gedeelte van die hand is gevoelloos omdat enkele pezen en zenuwbanen bij mijn pols zijn doorgebeten. Ja, dat was een bedrijfsongeval. Een aap had ruzie met mij. We kenden elkaar al vele jaren en waren dikke vrienden. Maar opeens, toen ik zijn kooi schoonmaakte, vloog hij me aan. Met alle gevolgen van dien. Kwaad ben ik er niet om. Noem het maar een bedrijfsrisico.” Tropisch Oosten had ook een blikvanger. Op de voorkant van de folders stond altijd een beer. Van zo’n beest zou je eerder een mep verwachten. Buiting: “Een beer kan onbetrouwbaar zijn. Maar je leert er mee omgaan. Vaak kun je aan de gelaatsuitdrukking zien hoe de stemming is. Maar het blijft uitkijken. Aan onze Tossie kon je duidelijk merken dat hij hier een goed leven had.” Waarom is hij gestopt? “Heel eenvoudig. Te weinig inkomsten. En tegen de dieren kun je niet zeggen dat ze maar een paar dagen niet moeten eten omdat er geen geld is.
Bron: De Gelderlander 23 maart 1983.
2020 Dolf Ruesink vertelt over Tropisch Oosten:
De links voor de You tube filmpjes over Tropisch Oosten.
https://www.youtube.com/watch?v=dHcmNvcE1yQ&t=147s
deze film bevat meerdere onderwerpen, Tropisch Oosten zit in het midden van de film.
https://www.youtube.com/watch?v=n9j-K48B-DM&t=40s
https://www.youtube.com/watch?v=-ZZLW4IIDfI&t=82s
https://www.youtube.com/watch?v=SFxncTRCFWU
https://www.youtube.com/watch?v=U4duCdscM78
https://www.youtube.com/watch?v=RCi_r6fbKDc&t=12s
Situatie in 2019
Broer Cor woont op het oudershuis.
Theo Tangelder junior woont met zijn gezin in de tot woonhuis verbouwde kantine.
Jean René Luijmes heeft de manege in gebruik.
Indien er geen bronvermelding bij de foto's staan komen deze uit het archief van de familie Buiting en van John Liebrand.